Ο αρθρικός χόνδρος είναι ένας λευκός, μαλακός, ιστός ο οποίος καλύπτει όλες τις αρθρώσεις για να τις λυπαίνει και θα απορροφά τους κραδασμούς και τη φθορά των οστών από τη μεταξύ τους τριβή. Η φθορά αυτή του αρθρικού χόνδρου προκαλεί πόνο, υγρό μέσα στην άρθρωση, τριβή μεταξύ των οστών, ενώ μπορεί λόγω της τριβής να σπάσει κάποιο τεμάχιο και να δημιουργηθεί ελεύθερο σώμα.
Ο ασθενής προσέρχεται στον ιατρό λόγω του πόνου στην άρθρωση ή στις αρθρώσεις. Ο απεικονιστικός έλεγχος της άρθρωσης με μαγνητική τομογραφία είναι αναγκαίος διότι θα δείξει την έκταση, τον βαθμό και την τοποθεσία της βλάβης στην άρθρωση, τα αίτια που την προκάλεσαν (τραυματική ή εκφυλιστική) και τη σταθερότητα της άρθρωσης. Από τον συνδυασμό όλων αυτών και την ηλικία – φυσική κατάσταση του ασθενούς, θα προκύψει ο τρόπος αντιμετώπισης της βλάβης.
Να σημειωθεί ότι οι χονδρινές βλάβες έχουν μεγάλη γκάμα χειρισμών στην αντιμετώπισή τους, αναλόγως με την έκταση της χόνδρινης βλάβη. Η βλάβη αφορά την έκταση αλλά και το βάθος της απώλειας χόνδρου σε κάθε άρθρωση και υπολογίζεται από το 1 έως το 4, σύμφωνα με την κλίμακα Outerbridge. Γι΄αυτό είναι σημαντικό η θεραπεία της βλάβης σε ένα χόνδρο να γίνεται εγκαίρως πριν μεγαλώσει περισσότερο το πρόβλημα.
Εάν η βλάβη είναι αρχόμενη ή μικρή, τότε χορηγείται αντιφλεγμονώδη αναλγητική αγωγή και συνιστάται η μη άσκηση πίεσης στη συγκεκριμένη άρθρωση και φυσιοθεραπεία. Αναλόγως του προβλήματος μπορεί να έχει η ενδοαρθρική έγχυση υαλουρονικού οξέος για τη λείανση της άρθρωσης και ακόμη καλύτερο αποτέλεσμα οι ενδοαρθρικές εγχύσεις με αυτόλογο πλάσμα PRP (Protein Rich Plasma) του ασθενούς. Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός Ι. Βεζυργιάννης, εξειδικεύεται σε όλες τις συντηρητικές θεραπείες πόνου.
Όταν δεν ενδείκνυται η συντηρητική θεραπεία λόγω μεγέθους της βλάβης τότε η πρώτη και καλύτερη λύση είναι η ελάχιστα επεμβατική αρθροσκοπική τεχνική για τον καθαρισμό των ασταθών τμημάτων της χόνδρινης βλάβης, των ελεύθερων σωμάτων που μπορεί να προκάλεσε η τριβή και την επανόρθωση των μικροκαταγμάτων, ταυτόχρονα. Ο Δρ. Χρήστος Κούκος, είναι πιστοποιημένος αρθροσκόπος χειρουργός και εκπαιδευτής χειρουργών στην αρθροσκοπική τεχνική.
Πρωτοποριακή τεχνική στη μεταμόσχευση χονδροκυττάρων
Εάν η βλάβη είναι ακόμη μεγαλύτερη, τότε μπορεί να απαιτείται μεταμόσχευση χονδροκυττάρων, διότι ο χόνδρος δεν αιματώνεται και δεν αναγεννάται μόνος του. Σε περίπτωση μεγάλης απώλειας, όταν απαιτείται η συμπλήρωση της άρθρωσης με χόνδρο ώστε να μπορεί να λειτουργήσει, τότε υπάρχουν διάφορες τεχνικές αποκατάστασης των χόνδρινων βλαβών.
Στα οστεοχόνδρινα ελλείματα που υπάρχουν στον κόνδυλο του αγκώνα ή στην ποδοκνημική και στον μηριαίο κόνδυλο του γόνατος, ο Ορθοπεδικός Δρ. Χρ. Κούκος, εφαρμόζει μία πολύ σύγχρονη τεχνική που ονομάζεται «minced cartilage» και η οποία έχει το χαρακτηριστικό ότι γίνεται απευθείας, σε ένα μόνο χειρουργείο.
Η κλασική μεταμόσχευση χονδροκυττάρων που εφαρμόζεται στον κόσμο γίνεται με δύο χειρουργεία, το πρώτο για την αφαίρεση και καλλιέργεια του χόνδρου και το δεύτερο για την επανατοποθέτησή του σε 6 εβδομάδες. Με την τεχνική Minced cartilage που εφαρμόζει ο Δρ. Χ. Κούκος, λαμβάνεται με αρθροσκόπηση χόνδρος από την γύρω περιοχή της βλάβης, θρυμματίζεται και χρησιμοποιείται ως μίγμα, μαζί με εμπλουτισμένο αίμα (PRP) και θρομβίνη και στη συνέχεια επικολλάται στην περιοχή της βλάβης. Ειδικά για την έλλειψη χόνδρου στην άρθρωση του αγκώνα, ο Δρ. Χ. Κούκος υλοποιεί έρευνα εφαρμογής της συγκεκριμένης τεχνικής για λογαριασμό της διεθνούς εταιρείας ARTHREX η οποία παράγει τα συστατικά που τοποθετούνται στο μίγμα.
Ο ασθενής ακολουθεί μακροχρόνιο πρόγραμμα αποθεραπείας με μεγάλη επιμέλεια ώστε να αποδώσει καρπούς η θεραπεία. Ένα χρόνο από την επέμβαση ο ασθενής να έχει αποκτήσει νέο, πλήρη και υγιή χόνδρο στην άρθρωση.
Άλλες τεχνικές που εφαρμόζονται για την αναπλήρωση της έλλειψης χόνδρου στις αρθρώσεις είναι οι τρυπανισμοί, τα μικροκατάγματα, η εμφύτευση οστεοχόνδρινων αυτομοσχευμάτων, η μεταμόσχευση αυτόλγων ή ετερόλογων οστεοχόνδρινων μοσχευμάτων.
Σε πολύ βαριές καταστάσεις – κυρίως στο γόνατο – μπορεί να απαιτηθεί οστεοτομία για την αλλαγή του μηχανικού άξονα του κάτω άκρου και την αποφόρτιση της χόνδρινης βλάβης ή και αρθροπλαστική.
