Το σύνδρομο πρόσκρουσης ή υπακρωμιακής προστριβής ή τενοντίτιδα του υπερακανθίου, προκαλείται από υπερβολική τριβή των μυών του στροφικού πετάλου στο ακρώμιο. Το ακρώμιο είναι το πάνω μέρος του ώμου. Ο υπακρωμιακός ορογόνος θύλακας επιτρέπει την ομαλή κίνηση των τενόντων του στροφικού πετάλου κατά τις κινήσεις του ώμου. Όταν συμπιέζονται το στροφικό πέταλο και ο υπακρωμιακός ορογόνος θύλακας που βρίσκονται ανάμεσα στην κεφαλή του βραχιονίου και το ακρώμιο, τότε δημιουργείται ερεθισμός και φλεγμονή του τένοντα του υπερακανθίου.
Αιτία της φλεγμονής είναι η προστριβή του τένοντα στις οστικές προεξοχές του ακρωμίου. Στον φυσιολογικό τύπο του σχήματος του ακρωμίου, η κάτω επιφάνεια του είναι επίπεδη και επιτρέπει την ολίσθηση του στροφικού πετάλου κάτω από το ακρώμιο με την ελάχιστη δυνατή προστριβή. Όταν η κάτω επιφάνεια του ακρώμιου είναι κεκλιμένη μειώνει την απόσταση και προκαλεί προστριβή μεταξύ στροφικού πετάλου και ακρωμίου. Σε ορισμένα άτομα το ακρώμιο είναι αγκιστρωτό και προκαλεί πρόσκρουση και φλεγμονή του τένοντα του υπερακανθίου ακόμη και με μικρότερη ανύψωση του χεριού.
Άλλες αιτίες εκτός από την ανατομική κατάσταση του ακρωμίου είναι η τενοντίτιδα από τη δημιουργία απασβεστώσεων στο πρόσθιο χείλος του ακρωμίου, η οστεοαρθριτική πάχυνση της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης, η ουρική αρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα του συνδρόμου είναι ο έντονος πόνος στην έξω επιφάνεια του ώμου κατά την ανύψωση του άνω άκρου. Ο χρόνιος ερεθισμός προκαλεί φλεγμονή στον ώμο και έντονο πόνο. Ο πόνος γίνεται εντονότερο κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Εάν η φλεγμονή δεν αντιμετωπιστεί, συνήθως προκαλεί ρήξη του τένοντα του υπερακανθίου.
Το συνδρόμο υπακρωμιακής πρόσκρουσης εμφανίζεται κυρίως σε αθλητές που κάνουν υπερχρησία του ώμου (ρίψεις, κολύμβηση, τένις, χάντμπολ, ακόντιο, βόλλεϋ, πόλο κ.α).
Επίσης ως επαγγελματική πάθηση σε άτομα που υψώνουν επαναλαμβανόμενα τα χέρια τους, σε άτομα με ανατομικές παραλλαγές του ακρωμίου, με μεγάλη κλήση των ώμων προς τα έσω, με αρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης που προκαλεί στένωση, με χρόνιες αλλοιώσεις των τενόντων.
Η διάγνωση της πάθησης γίνεται με κλινική εξέταση και υπερηχογράφημα ώμου, ενώ απαιτούνται και απεικονιστικές εξετάσεις.
Θεραπεία
Το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής του ώμου (τενοντίτιδα υπερακανθίου) υποστρέφει συνήθως αυτόματα και τα συμπτώματα υποχωρούν με τη διακοπή της υπεύθυνης δραστηριότητας του ώμου. Μία σύντομη αγωγή με αντιφλεγμονώδη φάρμακα, η χρήση ανάρτησης του άνω άκρου και η φυσικοθεραπεία αποτελούν συντηρητικά μέσα θεραπείας που βοηθούν τον ασθενή κατά τη διάρκεια της επώδυνης φάσης της επούλωσης. Σε ορισμένες εμμένουσες περιπτώσεις η ενδοαρθρική έγχυση κορτιζόνης ενδείκνυται για την καταπολέμηση των συμπτωμάτων.
Εάν τα συμπτώματα επιμείνουν, το προεξέχον τμήμα του ώμου τρίβεται και απομακρύνεται με αρθροσκοπική τεχνική. Στο 85% των περιπτώσεων, οδηγεί σε πολύ καλά αποτελέσματα. Κατά την επέμβαση, διενεργείται εκτομή του κορακοακρωμιακού συνδέσμου, ακρωμιοπλαστική (εκτομή μερικού πάχους του πρόσθιου τμήματος του ακρωμίου) και εάν είναι απαραίτητο εκτομή κάθε οστικής επιφάνειας που προεξέχει στο σημείο της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δίνεται περισσότερος λειτουργικός χώρος στο στροφικό πέταλο να ολισθαίνει κάτω από το ακρώμιο χωρίς να προσκρούει σε αυτό κατά τις κινήσεις του ώμου.
Η νοσηλεία είναι μια μέρα και δεν απαιτείται ακινητοποίηση του ωμού . Μετά από 4-6 εβδομάδες, ο βραχίονας μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς περιορισμούς.
Είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπίσει κανείς αποτελεσματικά το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής καθώς επαναλαμβανόμενες υποτροπές φλεγμονής μπορεί να οδηγήσουν σε ρήξη του στροφικού πετάλου με δραματικές συνέπειες για τον ασθενή.
