Τα κατάγματα γόνατος προκαλούνται κυρίως από έντονη πίεση μετά από πτώση ή άλλου τύπου τραυματισμό. Σε αυτά υπάγονται τα κατάγματα της επιγονατίδας, τα κατάγματα των μηριαίων κονδύλων και τα κατάγματα των κνημιαίων κονδύλων της κνήμης.
Σε συμπτώματα όπως δυνατός πόνος, αδυναμία κίνησης του γόνατος, αστάθεια – αδυναμία φόρτισης και βάδισης, οίδημα (πρήξιμο), αιμορραγία στην άρθρωση (αίμαρθρο), απαιτείται άμεσος έλεγχος της άρθρωσης του γόνατος.
Ο Ορθοπεδικός μετά την κλινική εξέταση θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση με ακτινογραφία. Εάν διαπιστωθεί κάταγμα απαιτείται αξονική τομογραφία (CT) για τον ακριβή προσδιορισμό της μορφής και βαρύτητας του κατάγματος. Επίσης, μπορεί να διενεργηθεί διαγνωστική παρακέντηση της άρθρωσης που να εξελιχθεί και σε θεραπευτική σε περίπτωση παρουσίας οιδήματος υπό τάση. Η ανεύρεση αίματος και λιποσωμάτων στο αρθρικό υγρό παραπέμπει σε ενδοαρθρικό κάταγμα στο γόνατο.
Τα κατάγματα ταξινομούνται με διάφορους τρόπους. Ο πρώτος είναι, εάν έχει τραυματιστεί το δέρμα και το κάταγμα είναι εκτεθειμένο ή όχι.
Ταξινομούνται κυρίως ανάλογα με τη βαρύτητά τους σε:
- Απαρεκτόπιστα κατάγματα, δηλαδή όταν τα άκρα του σπασμένου οστού είναι ευθυγραμμισμένα και εφάπτονται μεταξύ τους.
- Παρεκτοπισμένα κατάγματα, δηλαδή όταν τα άκρα του οστού έχουν χάσει την επαφή και την ευθυγράμμιση μεταξύ τους.
Τα κατάγματα της επιγονατίδας ταξινομούνται σε εγκάρσια (οριζόντια), επιμήκη, ρωγμώδη, σε κατάγματα των πόλων και σε συντριπτικά όταν υπάρχουν πάνω από 3 κατάγματα μόνο στην επιγονατίδα.
Η θεραπεία των καταγμάτων στο γόνατο μπορεί ανάλογα με το είδος του κατάγματος να είναι:
- Συντηρητική, όταν το κάταγμα δεν είναι παρεκτοπισμένο. Στην περίπτωση αυτή, παροχετεύεται εάν υπάρχει συγκέντρωση αίματος ή υγρού, τοποθετείται νάρθηκας ή γύψος για τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες και το πόδι αποφορτίζεται με πατερίτσες.
- Η χειρουργική, με οστεοσύνθεση, δπροκειμένου να αποφευχθεί στο μέλλον η οστεοαρθρίτιδα και η ανάγκη για αντικατάσταση της φθαρμένης άρθρωσης με τεχνητή (αρθροπλαστική)
Τα παρεκτοπισμένα κατάγματα ή εκείνα με διαταραχή του εκτατικού μηχανισμού αντιμετωπίζονται με ανοικτή ανάταξη και εσωτερική οστεοσύνθεση με ειδικές πλάκες και κοχλίες ή με εξωτερική οστεοσύνθεση και η ενδομυελική ήλωση Σε περιπτώσεις συντριπτικού κατάγματος της επιγονατίδας, μπορεί να γίνει μερική ή ολική αφαίρεσή της.
Η επέμβαση έχει ως στόχο της δημιουργία μιας σταθερής άρθρωσης χωρίς πόνο και με καλή κινητικότητα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος της μετατραυματικής αρθρίτιδας.
Μετά την επέμβαση είναι αναγκαίο ο ασθενής να μπει σε πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.
