Η άρθρωση του ώμου αποτελείται από τη σύζευξη δύο οστών: της κεφαλής του βραχιονίου και της ωμογλήνης της ωμοπλάτης. Η αρθροπλαστική ώμου αποτελεί την επέμβαση αντικατάστασης στοιχείων του ώμου εξαιτίας εκτεταμένης καταστροφής της άρθρωσης. Εφαρμόζεται όταν όλες οι συντηρητικές θεραπείες, αλλά και η ελάχιστα επεμβατική αρθροσκόπηση, δεν κατόρθωσαν να ανακουφίσουν από τον έντονο πόνο και να βελτιώσουν την λειτουργική κίνηση του χεριού.
Με την αρθροπλαστική ώμου, αντιμετωπίζεται η σοβαρή οστεοαρθρίτιδα, η ρήξη του στροφικού πετάλου, η προχωρημένη άσηπτη νέκρωση κεφαλής βραχιονίου, η μαζική ρήξη του υπερακάνθιου τένοντα.
Το 80% των ασθενών υποβάλλονται σε ανάστροφή ολική αρθροπλαστική ώμου και το 20% σε ανατομική ολική αρθροπλαστική ώμου.
Μια τεχνητή άρθρωση υπόκειται σε φθορά. Η σχετική τριβή μπορεί να οδηγήσει σε πιθανή χαλάρωση των εξαρτημάτων. Η διάρκεια ζωής των προθέσεων 10 ετών και άνω φαίνεται ρεαλιστική.
Ολική ανατομική αρθροπλαστική ώμου
Η ολική αρθροπλαστική ώμου, είναι μία δοκιμασμένη χειρουργική θεραπεία κατά την οποία αντικαθίστανται τα κατεστραμμένα μέρη της άρθρωσης του ώμου. Η ανατομική πρόθεση χρησιμοποιείται όταν η οστική ουσία είναι ακόμα καλή και το τενόντιο κάλυμμα που περιβάλλει την κεφαλή του βραχιονίου είναι άθικτο. Στην ανατομική πρόθεση αντικαθίσταται η κεφαλή του βραχιονίου με μεταλλικό κράμα και η υποδοχή στις περισσότερες περιπτώσεις με πλαστικό εμφύτευμα.
Η ολική αρθροπλαστική εφαρμόζεται κυρίως σε άτομα με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα. Η παραλλαγή της ημιαρθροπλαστικής (κατά την οποία αντικαθίσταται μόνο η κεφαλή του βραχιονίου) στις νεότερες μελέτες έδειξε ότι δεν έχει τα αντίστοιχα καλά αποτελέσματα σε αυτή την κατηγορία ασθενών.
Ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου
Στην φυσιολογική άρθρωση του ώμου, η κεφαλή του βραχιονίου είναι σφαιρική και η ωμογλήνη επίπεδη ή κυρτή. Σε περίπτωση εκτεταμένης βλάβης του τένοντα, αλλά και σε σοβαρές περιπτώσεις φθοράς της άρθρωσης, γίνεται η ένδειξη για ανάστροφη πρόθεση. Οι αναλογίες των αρθρώσεων αντιστρέφονται. Ένα μεταλλικό ημισφαίριο εμφυτεύεται στην υποδοχή του ώμου. Η κεφαλή του βραχιονίου αντικαθίσταται από ένα κέλυφος πολυαιθυλενίου με υποδοχή.
Η ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου εφαρμόζεται σε ασθενείς με καλή λειτουργία του δελτοειδούς μυός και του μασχάλιου νεύρου, στις εξής περιπτώσεις:
- Αρθροπάθεια του στροφικού πετάλου
- Διαφυγής της βραχιονίου κεφαλής (πρόσθια ή άνω)
- Κάταγμα της κεφαλής βραχιονίου σε 3-4 τμήματα στο οποίο δεν μπορεί να εφαρμοστεί οστεοσύνθεση με βίδες ή πλάκες
- Αρθρίτιδα – Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Αποτυχία προηγούμενης αρθροπλαστικής (ημιολικής ή ολικής) λόγω ανεπάρκειας του τενόντιου πετάλου
Μέσα από μία τομή περίπου 10 εκατοστών, και χωρίς μυϊκό τραυματισμό, αφαιρείται το φθαρμένο τμήμα της κεφαλής του βραχιονίου. Ακολουθεί η καθήλωση της γληνόσφαιρας με βίδες και στη συνέχεια εισάγεται η πρόθεση του βραχιονίου που σταθεροποιείται με ορθοπεδικό τσιμέντο, ώστε να επιτευχθεί απόλυτη ακρίβεια και άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα.
Το χειρουργείο θα διαρκέσει περίπου μία ώρα. Η παραμονή στην κλινική είναι ένα 24ωρο, αλλά η κίνηση του χεριού ξεκινά λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Ακολουθεί περίοδος ανάπαυσης με λίγες ασκήσεις κινητικότητας και μετά από ένα 20ήμερο, ο ασθενή μπαίνει σε ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. Η πλήρης κινητικότητα του ώμου, χωρίς πόνο, επανέρχεται σε ένα χρόνο.
Η αναστροφη αρθροπλαστικη ωμου είναι μια εξαιρετικά αξιόπιστη και επιτυχημένη επιλογή αρθροπλαστικής, σύμφωνα με τις μελέτες για τα αποτελέσματα της εφαρμογής της.
Η μετεγχειρητική αποκατάσταση ξεκινά την πρώτη ημέρα μετά την επέμβαση και πραγματοποιείται σε διάστημα 16 εβδομάδων. Ένας ειδικός επίδεσμος συγκράτησης φοριέται για τις πρώτες 4-6 εβδομάδες. Η φυσιοθεραπεία πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά τη θεραπεία. Οι ασθενείς εξετάζονται μετά από 6 και 12 εβδομάδες.
